Khuyến cáo tẩy giun đường ruột tại cộng đồng
Bệnh ký sinh trùng trên người là một bệnh khá phổ biến hiện nay. Tuy nhiên nhiều người vẫn còn mơ hồ về những triệu chứng, nguyên nhân gây bệnh dẫn đến không có cách phòng ngừa hiệu quả. Bệnh do ký sinh trùng gây ra ở người về lâu dài nếu không được phát hiện và điều trị sẽ tác động nặng nề đến chất lượng cuộc sống của con người, ảnh hưởng đến tầm vóc giống nòi, suy giảm trí tuệ, ngoài ra nhiều trường hợp có thể có ảnh hưởng nguy hiểm đến tính mạng.
I. Tình hình nhiễm giun đường ruột tại Việt Nam
Điều kiện thời tiết ở nước ta thuận lợi cho sự phát triển của ký sinh trùng đường ruột như giun, sán, nấm, đơn bào. Các bệnh do ký sinh trùng cho đến nay vẫn bị xếp vào nhóm những bệnh “bị lãng quên”.
Theo các điều tra cho thấy tỷ lệ nhiễm giun truyền qua đất trong cộng đồng vẫn còn cao nhưng do không có diễn biến rầm rộ và không có các triệu chứng rõ rệt ở giai đoạn đầu nên chưa được người dân quan tâm đúng mức. Tỷ lệ nhiễm giun chung của cả nước vào khoảng 30%, ở các tỉnh miền núi phía Bắc và các tỉnh Tây Nguyên có tỉ lệ nhiễm cao nhất > 50%, tiếp đến là các tỉnh miền Trung 30-50%, sau là các tỉnh vùng đồng bằng sông Hồng 10-30% và nhiễm thấp nhất là các tỉnh miền Nam 10-20%. Các đối tượng có nguy cơ nhiễm cao là trẻ em mầm non, học sinh và phụ nữ tuổi sinh sản.
Các loại giun đường ruột ở người chủ yếu gồm giun đũa (Ascaris lumbricoides), giun tóc (Trichuris trichiura) và giun móc/mỏ (Ancylostoma duodenale/Necator americanus) rất phổ biến ở Việt Nam.
II. Triệu chứng và tác hại
Các triệu chứng thường gặp khi bị nhiễm giun như gầy yếu, da xanh, hay bị đau bụng, rối loạn tiêu hóa, chán ăn, ăn uống khó tiêu, bụng chướng, chậm lớn.
Người bị nhiễm giun truyền qua đất là do ăn phải trứng giun từ thức ăn, nước uống bị ô nhiễm, qua bàn tay bẩn. Đối với giun móc/mỏ ấu trùng xâm nhập xuyên qua da vào cơ thể và gây bệnh cho người.
Tác hại: Các bệnh do giun gây nên nhiều tác hại như rối loạn tiêu hóa, đau bụng, thiếu máu, suy dinh dưỡng, gầy yếu, chậm lớn, ảnh hưởng đến sự phát triển cả về trí tuệ và tinh thần, làm giảm khả năng lao động, gây ra các biến chứng tắc ruột, giun chui vào ruột thừa gây viêm, giun chui ống mật, có thể gây tử vong.
III. Khuyến cáo về thuốc tẩy giun
1. Đối tượng
1.1 Chỉ định: Lứa tuổi từ 12 tháng tuổi trở lên.
1.2 Chống chỉ định:
- Người đang mắc bệnh cấp tính, đang sốt (>38,5° C).
- Người đang mắc một số bệnh mạn tính như: suy thận, suy tim, suy gan, hen phế quản.
- Người có tiền sử dị ứng với các thành phần của thuốc.
- Phụ nữ có thai trong 3 tháng đầu, phụ nữ đang cho con bú, trẻ em dưới 12 tháng tuổi.
3. Thuốc sử dụng: Albendazole hoặc Mebendazole
2.1 Liều lượng:
- Trẻ em từ 12 tháng tuổi đến dưới 24 tháng tuổi: Albendazole 200mg hoặc Mebendazole 500mg liều duy nhất.
- Người từ 24 tháng tuổi trở lên: Albendazole 400mg hoặc Mebendazole 500mg liều duy nhất.
2.2 Cách dùng:
- Thuốc uống vào bất kỳ thời gian nào trong ngày sau khi ăn.
- Trẻ nhỏ phải nghiền thuốc pha với nước uống.
- Nên nhai thuốc tẩy giun và uống với nước.
3. Các biện pháp phòng bệnh
3.1 Vệ sinh cá nhân:
- Rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn, sau khi chơi đùa, sau khi tiếp xúc với đất và sau khi đi đại tiện. Luôn cắt móng tay sạch sẽ, không mút ngón tay.
- Luôn đi giày, dép, không ngồi lê trên đất.
- Ăn uống bảo đảm vệ sinh, ăn chín, uống chín.
3.2 Vệ sinh môi trường:
- Xây dựng và sử dụng nhà tiêu hợp vệ sinh, không dùng phân tươi bón ruộng và cây trồng, không phóng uế bừa bãi.
- Thường xuyên vệ sinh trường lớp, nhà cửa sạch sẽ.