Các kỹ năng giao tiếp không lời – Tiền đề cho sự phát triển ngôn ngữ nói

Thực tế, sự phát triển giao tiếp ở trẻ em xuất hiện từ rất sớm. Trước khi lời nói xuất hiện, trẻ phải bước qua giai đoạn tiền ngôn ngữ. Giai đoạn này bắt đầu từ lúc trẻ mới sinh ra cho đến khi trẻ bắt đầu sử dụng những từ ngữ hay ký hiệu, cử chỉ đầu tiên một cách có ý nghĩa. Đầu tiên trẻ sử dụng ánh mắt, chú ý, cử chỉ kết hợp với sự biểu đạt cảm xúc xã hội.

- Cử chỉ giao tiếp là các hành động được sử dụng với mục đích giao tiếp và thường thực hiện bằng cử động của tay, của mặt, đầu, đôi khi là chân hoặc chuyển động của các vùng cơ thể khác. Ví dụ như chỉ ngón, vẫy tay, lắc/ gật đầu, vươn hai cánh tay làm động tác “ bế”…Cử chỉ thường xuất hiện trước lời nói và cho phép trẻ em truyền đạt những ý tưởng của mình, sử dụng cử chỉ giao tiếp thành thục sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho học ngôn ngữ nói.

- Từ 6 – 10 tháng tuổi, trẻ em bắt đầu sử dụng cử chỉ để giao tiếp với người khác. Trẻ thể hiện các nhu cầu cơ bản như yêu cầu đồ vật/ yêu cầu hành động “bế”, hay để tránh né những hành động không mong muốn “Không”.

- Đối với các trẻ chậm nói có biểu hiện giảm giao tiếp xã hội, trẻ cần được dạy thành thục các kỹ năng này trước khi ba mẹ kỳ vọng trẻ “ Nói ra thành lời”. Ngôi nhà giao tiếp cần được xây móng thật vững chắc để có những lời nói đầu tiên. Đây chính là nền tảng giúp trẻ phát triển nhanh, mạnh các kỹ năng ngôn ngữ sau đó như sử dụng lời nói hay bắt đầu kết hợp từ đơn thành câu.

Khoa Tâm lý trị liệu