Hội chứng ngưng thở khi ngủ
Định nghĩa
Ngưng thở khi ngủ được định nghĩa là không có luồng không khí đi vào phổi trong hơn 10 giây. Đây là hội chứng rối loạn giấc ngủ phổ biến gây ra tình trạng ngừng thở thường xuyên trong khi ngủ.
Ngưng thở khi ngủ gồm ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn (OSA), ngưng thở khi ngủ trung ương (CSA) và ngưng thở khi ngủ hỗn hợp. Trong đó thường gặp là ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn (chiếm hơn 80%)
Triệu chứng ngừng thở khi ngủ
Các triệu chứng thường gặp của chứng ngưng thở khi ngủ bao gồm:
Ngủ ngày quá nhiều
- Ngáy to thường được ngắt quãng bởi tiếng thở hổn hển hoặc nghẹt thở
- Kiểu thở bất thường, chẳng hạn như thở chậm lại, tăng tốc và tạm dừng trong khi ngủ.
- Nhức đầu vào buổi sáng có thể kéo dài vài giờ sau khi thức dậy
- Khó tập trung
- Hay thức giấc giữa đêm, ngủ không yên giấc
- Tiểu đêm
Thông thường những người mắc chứng ngưng thở khi ngủ trung ương không nhận thức được nhịp thở bất thường của họ trong khi ngủ trừ khi họ được người ngủ cùng giường cho biết.
Các yếu tố tăng nguy cơ bị ngưng thở khi ngủ
- Tuổi: Nguy cơ phát triển chứng ngưng thở khi ngủ tăng theo tuổi.
- Giới tính: Nam giới có nhiều khả năng bị ngưng thở khi ngủ.
- Cấu tạo đầu cổ: Ngừng thở khi ngủ do tắc nghẽn xảy ra thường xuyên hơn ở những người có các đặc điểm giải phẫu cụ thể bao gồm lưỡi lớn hơn và hàm dưới ngắn hơn.
- Hút thuốc lá, sử dụng rượu và một số loại thuốc.
- Tư thế ngủ: Ngưng thở khi ngủ có thể tiến triển hoặc trở nên tồi tệ hơn khi mọi người nằm ngửa khi ngủ.
- Tiền sử gia đình bị ngưng thở khi ngủ.
- Béo phì, các bệnh nội tiết làm tăng nguy cơ mắc chứng ngưng thở khi ngủ.
4. Biến chứng ngưng thở khi ngủ
Ngưng thở khi ngủ làm giảm chất lượng giấc ngủ, gia tăng nguy cơ mắc nhiều vấn đề sức khỏe, có thể kể đến như:
- Đột tử trong khi ngủ
- Tai nạn giao thông do buồn ngủ hoặc ngủ gật khi lái xe;
- Các bệnh tim mạch như huyết áp cao, đột quỵ, suy tim, bệnh tim và nhịp tim bất thường;
- Rối loạn chuyển hóa bao gồm bệnh tiểu đường type 2.
- Tăng áp lực động mạch phổi gây căng thẳng quá mức cho tim.
- Các vấn đề về tư duy như suy giảm trí nhớ và sự tập trung.
- Rối loạn tâm trạng bao gồm cáu kỉnh và nguy cơ trầm cảm cao hơn.
- Tăng nguy cơ biến chứng liên quan đến gây mê trong phẫu thuật.
Ngưng thở khi ngủ có thể phát triển ở mọi lứa tuổi, đặc biệt là người từ 60 tuổi. Quản lý các yếu tố nguy cơ như béo phì, không hút thuốc lá, có tư thế ngủ thuận lợi cho đường thở, sinh hoạt điều độ khoa học có thể góp phần phòng ngừa bệnh này. Ngoài ra, nếu bị ngưng thở khi ngủ, người bệnh cần được phát hiện và điều trị sớm để tránh bệnh kéo dài gây ra các hệ lụy xấu cho sức khỏe, chẳng hạn như nguy cơ phát triển các bệnh tim mạch, đột quỵ và tử vong. Nghiệm pháp đo đa ký giấc ngủ hiện nay là phương pháp hàng đầu trong phát hiện và chẩn đoán sớm ngưng thở khi ngủ.
Người bệnh có dấu hiệu của chứng ngưng thở khi ngủ hãy khám để được tầm soát, tư vấn tránh các biến chứng nguy hiểm của bệnh.
Khoa Thần kinh - Cơ xương khớp